Ptaki to gromada zwierząt należących do kręgowców, które są najbardziej zróżnicowaną gromadą spośród kręgowców lądowych. Na świecie istnieje ponad dziesięć tysięcy ptaków, które mieszkają niemalże na całym świecie.
Różnią się wielkością, upierzeniem, budową ciała i nawykami dotyczącymi zarówno pożywienia, jak i rozmnażania czy wielu innych dziedzin. Kojarzą nam się przede wszystkim z jedynymi gatunkami, które latają, ale nie wszystkie gatunki ptaków wznoszą się w powietrze. Co warto o nich wiedzieć? Poniżej znajdują się wybrane ciekawostki na temat ptaków.
1. W całej gromadzie ptaków, która liczy ponad dziesięć tysięcy różnych gatunków, tylko kilkadziesiąt gatunków należy do nielotów. Najsłynniejsze z nich to kury, strusie, pingwiny czy kiwi.
2. Ptaki, które nie nauczyły się latać, najczęściej nie zrobiły tego, ponieważ w ich środowiskach nie ma zbyt wielu naturalnych wrogów. Gdyby było inaczej, z pewnością musiałyby wykształcić tę umiejętność.
3. Papugi są jedynymi żyjącymi gatunkami, które pod względem genetycznym są spokrewnione z wymarłymi już dinozaurami. Mają z nimi więcej wspólnego niż na przykład jaszczurki czy krokodyle.
4. Niektóre papugi żyją nawet osiemdziesiąt lat. Należą do nich ary, które w warunkach hodowlanych często żyją dłużej niż ich pierwsi właściciele. Wiele tutaj zależy od wielkości ptaka. Małe papugi żyją około dwudziestu lat, stając się wiernymi i przywiązanymi towarzyszami człowieka.
5. Kury mają niesamowitą pamięć i są w stanie zapamiętać nawet około stu wizerunków innych kur. Świadczy o tym na przykład fakt, że rozpoznają swoje towarzyszki nawet po wielu miesiącach rozłąki.
6. Pingwiny jedzą kamienie. Dzieje się tak, ponieważ ze względu na swoja budowę nie są w stanie rozdrobnić połykanego pokarmu, w czy pomagają właśnie kamienie. Po drugie stanowią one dodatkowo obciążenie i umożliwiają im nurkowanie na większej głębokości.
7. Badania dowodzą, że skrzydła ptaków to przekształcone w procesie ewolucji kończyny przednie. Okazuje się więc, że podobnie jak człowiek, ptaki mają kości ramieniowe, promieniowe i łokciowe.
8. Wiele ptaków lata w stadach i kluczach, ponieważ w grupie są w stanie lepiej bronić się przed atakami innych drapieżników.
9. Kolber jest jedynym gatunkiem w tej kategorii, który potrafi latać do tyłu. Do jego niesamowitych umiejętności należy również umiejętność zawisania w powietrzu dokładnie tak, jak robi to ważka.
10. Niektóre gatunki ptaków drapieżnych potrafią nurkować w locie, przekraczając prędkość trzystu kilometrów na godzinę.
11. Wśród niektórych pingwinów zaobserwowano skłonności samobójcze. Osobnik odłącza się wówczas od stada i zeskakuje z przepaści do wody, gdzie natychmiast ginie.
12. Papugi należą do niezwykle inteligentnych zwierząt. Potrafią nie tylko imitować zasłyszane dźwięki czy powtarzać całe zdania, ale również rozwiązywać logiczne łamigłówki.
13. W 2018 roku w Argentynie została zamordowana kobieta, która miała papugę szybko uczącą się nowych zdań. Policjanci, którzy znaleźli ofiarę, usłyszeli jak papuga powtarza zdanie „Dlaczego mnie uderzyłeś?”. Te nietuzinkowe „zeznania” papugi zostały włączone w śledztwo i proces sądowy.
14. Im większy ptak, tym dłużej może latać. Niektóre z gatunków mogą pozostawać w powietrzu nawet przez kilkanaście tygodni.
15. Ptasi śpiew w większości przypadków jest dziełem samców. Samice śpiewają o wiele rzadziej i gorzej niż samce. Jeśli zaś samiec śpiewa przez długi czas, to znak, że usiłuje zwabić do siebie samicę.
16. Badania naukowców dowodzą, że ludzkie ucho nie jest w stanie wychwycić nawet połowy niesamowitych dźwięków, jakie wydają ptaki. Dla nich jest to zaś sposób na bardzo zróżnicowaną komunikację.
17. Ptasia kopulacja zwykle trwa tylko kilka sekund, a u niektórych gatunków dochodzi do niej w trakcie lotu.
18. Papugi uwielbiają towarzystwo. Bardzo szybko przywiązują się nie tylko do swoich właścicieli, ale również do innych papug, z którymi dzielą klatkę. Pozbawione towarzysza i rozrywki mogą nawet zachorować na depresję.
19. Papugi uwielbiają pomagać. Naukowcy przeprowadzili serię eksperymentów, podczas których okazało się, że są gotowe udzielać bezinteresownej pomocy innym ptakom.
20. Kury mają swój własny język, na który składa się kilkadziesiąt dźwięków. Każdy z tych dźwięków ma swoje znaczenie i jest rozumiany przez inne przedstawicielki gatunku.
21. Pingwiny mają łaskotki, a kiedy są łaskotane wydają z siebie dźwięki podobne do śmiechu.
22. Bociany należą do ptaków, które same dokonują naturalnej selekcji. Rodzice są w stanie wyrzucać z gniazda najsłabsze młode, aby zadbać o te mające szansę na przetrwanie.
23. Wróbel jest jednym z najpowszechniejszych ptaków niemal na całym świecie. Został bardzo wcześnie opisany i przebadany, rozmnaża się szybciej niż inne ptaki, a nie zasiedlił się tylko na Grenlandii.
24. Sowy nie mają uszu zewnętrznych. Czasami można odnieść odmienne wrażenie, ale wypustki na głowie nie są uszami, tylko piórkami.
25. W torbie pelikana może zmieścić się aż trzynaście litrów wody. Ponadto specyficzna budowa dzioba umożliwia pelikanom łapanie ryb w wodzie.
26. Kaczki są doskonałymi lotnikami. Potrafią latać nawet na takich wysokościach, na jakich standardowo poruszają się samoloty.
27. Pingwiny należą do ptaków posiadających najwięcej piór. Na jeden centymetr przypada około dwunastu piórek. Raz do roku tracą je wszystkie, ale nie jest to dla nich problem, ponieważ pióra odrastają już po tygodniu.
28. Najniebezpieczniejszym ptakiem na całym świecie jest kazuar, który potrafi jednym kopnięciem uśmiercić dorosłego człowieka.
29. Jerzyk, który występuje również w Polsce, jest rekordzistą, jeśli chodzi o prędkość latania. Jest w stanie lecieć nawet z prędkością 111 kilometrów na godzinę.
30. Bielik jest największym ptakiem drapieżnym występującym w Polsce. Długość jego ciała wynosi nawet dziewięćdziesiąt centymetrów, a rozpiętość skrzydeł przekracza dwieście czterdzieści centymetrów.
31. Większość ptaków drapieżnych nie uśmierca swoich ofiar dziobem, tylko szponami. Są w stanie również za pomocą szponów porwać swoją ofiarę, aby zabić ją w bezpiecznym miejscu.
32. W norweskim ogrodzie zoologicznym mieszkają dwa pingwiny, które są parą homoseksualną. Ze względu na to stały się popularne na całym świecie i są atrakcją zoo.
33. Kwoka gdacze do swoich piskląt jeszcze zanim wyklują się one z jajek. Pisklęta również wydają dźwięki, a wówczas możliwe jest zsynchronizowanie momentu wyklucia.
34. Sokoły wędrowne nazywane są leniwymi ptakami. W przeciwieństwie do innych gatunków ptaków nie tropią swojej ofiary bez końca. Już po kilku nieudanych próbach przysiadają w wybranym miejscu, żeby odpocząć i czasem robią to nawet do kolejnego dnia.
35. W Polsce występuje trzynaście gatunków sów, z czego tylko dziesięć należy do sów lęgowych.
36. Sowy mają doskonały wzrok. Potrafią widzieć nawet w całkowitej ciemności. Nie widzą jednak kolorów, a obraz widziany oczyma sowy jest czarno-biały.
37. Oczy sów są nieruchome, ale za to potrafią obrócić głowę nawet o 270 stopni. Umożliwia im to fakt, że posiadają czternaście kręgów.
38. Grzebień koguta jest jego najważniejszym atrybutem, ponieważ to właśnie na niego zwracają uwagę kury. Im większy i jaśniejszy jest, tym lepiej.
39. Podczas jednego nurkowania samiec pingwina jest w stanie złapać nawet trzydzieści ryb.
40. Koguty są bardzo szarmanckie wobec kur, które im się spodobały. Są w stanie na przykład okrywać je własnymi skrzydłami podczas deszczu, a nawet dzielić się własnym jedzeniem.
41. Ayam cenami to specyficzny gatunek kury występujący w Indonezji. Na tle innych kur wyróżnia się czarnym kolorem, który obejmuje nie tylko pióra, dziób i skórę, ale nawet jajka.
42. Sikorki potrzebują bardzo dużo pokarmu w ciągu dnia. Dowodem na to jest fakt, że czasem jedzą tyle, ile same ważą.
43. Wróble po raz pierwszy pojawiły się w pobliżu osad ludzkich w momencie, kiedy zaczęło rozwijać się rolnictwo. Uzyskały wówczas dostęp do pożywienia.
44. Pióra sów pokryte są wyciszającym meszkiem, który sprawia, że latają bezszelestnie. Dzięki temu są w stanie jeszcze skuteczniej polować.
45. Samica wróbla składa od sześciu do siedmiu jaj, z których pierwsze i ostatnie zawsze są najmniejsze. Ponadto bardzo często zdarza się, że ostanie jajo nie jest w ogóle zapłodnione.
46. Podczas pierwszej wojny gołębie pocztowe były wysyłane na front z rozkazami. Kiedy po raz pierwszy zastosowano pod Ypres gaz bojowy, ptaki te latały z maskami gazowymi na dziobach.
47. Mewy posiadają specjalne gruczoły solne, dzięki którym są w stanie pozbywać się soli z organizmu. Jest to w ich przypadku bardzo ważne, ponieważ najczęściej występują w okolicach nadmorskich.
48. Ptaków nie wolno dokarmiać chlebem, ponieważ powoduje on zwyrodnienie zwane „anielskim skrzydłem”. W rezultacie skrzydła rosną pod innym kątem, a latanie nie jest możliwe.
49. Strusie to największe ptaki występujące na Ziemi. Ich wzrost może dochodzić niemal do trzech metrów, a waga do stu pięćdziesięciu kilogramów.
50. Ze wszystkich ptaków na Ziemi to właśnie strusie mają najlepszy wzrok. Potrafią rozpoznawać obiekty nawet z odległości pięciu kilometrów,
51. Strusie są maksymalnie eksploatowane przez ludzi. W niektórych krajach ich mięso uchodzi za przysmak, ze skóry robi się wyroby galanteryjne, a z piór biżuterię.
52. Gołębie słyszą infradźwięki, takie jak szum morskich fal. W połączeniu z ich niesamowitą orientacją w terenie ta umiejętność pozwala im pokonywać duże odległości i bez problemu wracać do punktu wyjścia.
53. Mewy uwielbiają małże i doskonale radzą sobie z pozbywaniem się muszli. Potrafią zrzucać ciężkie kamienie na te owoce morza tak długo aż będzie można dostać się do mięsa.
54. Sójki uważane są za szkodniki, ponieważ w poszukiwaniu pokarmu są w stanie niszczyć gniazda innych ptaków. Niszczą również uprawy, gustując zwłaszcza w poziomkach i orzechach.
55. W trakcie odpoczynku papugi kakadu zgrzytają żuchwami, aby w ten sposób naostrzyć swój dziób.
56. Nie da się na oko stwierdzić, jakiej płci jest papuga kakadu. Stuprocentową pewność daje dopiero test DNA, który można wykonać na piórkach.
57. Imponujący ogon pawia pojawia się wyłącznie w okresie godowym i w dużej mierze jest efektem tego, że odbija się w nim światło. Po okresie godowym pióra te są przez ptaki zrzucane.
58. W czasach średniowiecza wielką popularnością cieszyło się mięso pawia. Dla ozdoby dekorowano je po przyrządzeniu pawimi piórami.
59. Różowy kolor piór flamingów wynika z naturalnych barwników zawartych w ich pożywieniu. Ptaki te jedzą głównie algi, skorupiaki, plankton i krewetki.
60. Na wolności flamingi żyją średnio nieco ponad trzydzieści lat, a w niewoli o dziesięć lat więcej. Rekordzistą jest jednak flaming, który żył ponad osiemdziesiąt lat.
