Kameleony to niezwykłe, egzotyczne zwierzęta cieszące się coraz większą popularnością wśród domowych hodowców. W tym tekście przybliżymy wam postać tego cudownego gada, opowiemy o odpowiednich warunkach i żywieniu, rozwiejemy też wszelkie wątpliwości związane z opieką nad kameleonem. Odpowiemy też na najważniejsze pytania pojawiające się podczas podejmowania decyzji o kupnie zwierzaka.
Jaka jest cena kameleona? Żywienie, koszt terrarium i żywienia
Kameleon – gad należący do rodziny zauropsydów z rzędu łuskonośnych.
Wyglądem przypominający jaszczurkę, posiada spłaszczone po bokach ciało i grzeb zakończony ostrymi wypustkami, służącymi do obrony przed drapieżnikami.
Odnóża tych niezwykłych gadów są cienkie i zakończone palcami, zrośniętymi ze sobą na kształt szczypiec, ułatwiają one kameleonowi chwytanie gałęzi i wspinaczkę po drzewach. Podczas wchodzenia na wyższe piętra drzew kameleony wspomagają się swoją piątą kończyną – długim, bardzo chwytnym i elastycznym ogonem.
Kanciaste głowy pokryte są rozmaitymi wypustkami, zwanymi fachowo rogami lub kaskami i wyposażone w niezwykłe oczy posiadające zdolność poruszania się w różne strony, niezależnie od siebie. Języki kameleonów są bardzo długie, często proporcjonalnie do długości ciała gada, pokryte są także lepkim śluzem co znacznie ułatwia polowanie z większych odległości. Kameleony rosną nawet do 60 centymetrów długości i żyją od 5 10 lat w zależności od odmiany i ważą maksymalnie około kilograma.
W naturalnych warunkach najwięcej odmian kameleonów spotkamy w rejonach Afryki i Madagaskaru, nieliczne gatunki były odnotowane również na terenach Hawajów, Bliskiego Wschodu, Indii a nawet Europy. Zamieszkują drzewa lasów tropikalnych, uwielbiają pustynie i tereny skaliste. Kameleony żyjące na wolności są mocno terytorialne, odważnie bronią swojego terenu i pożywienia.
Jaka jest cena kameleona?
W obecnych czasach łatwo stać się posiadaczem tego unikatowego zwierzaka, jednak należy mieć na uwadze, że to gad o dużych potrzebach. Wymaga odpowiednich warunków i traktowania, inaczej szybko popada w poważne choroby. W zależności od odmiany kameleony występują w zróżnicowanych cenach. Najtańsze odmiany rozpoczynają się od 120 do 500 zł. Decydując się na rzadziej spotykaną odmianę kameleona musimy spodziewać się wyższej ceny, często przekraczającej nawet 1000 zł.
Kameleon – zachowanie
Dzięki swoim bardzo chwytnym odnóżom są w stanie pokonywać duże odległości i wspinać się na duże wysokości. Choć bardzo elastyczne i sprawne, kameleony są bardzo powolne i sprawiają wrażenie ociężałych. Najbardziej ciekawą zdolnością kameleonów jest umiejętność zmiany koloru, aczkolwiek wbrew powszechnej opinii, wcale nie zależy głównie od otoczenia w którym przebywają. Na ich barwę równie duży wpływ ma stan emocjonalny i fizyczny. Zmiana koloru służy kameleonom także do komunikowania się między sobą. Odnotowano, że wpływ na ubarwienie ma także temperatura i ilość oświetlenia otoczenia.
W większości kameleony stronią od kontaktu z ludźmi i bezwzględnie należy to uszanować, gdyż narażanie zwierzęcia na niepotrzebny stres jest nierozsądne i może prowadzić do rozchorowania się gada.
Odpowiednie warunki dla kameleona
Decydując się na jakiegokolwiek gada należy mieć na uwadze, że warunki jego bytowania muszą odwzorowywać naturalne w największym możliwym stopniu.
Terrarium
Podstawowy przedmiot w przypadku chęci posiadania gada. Wielkość terrarium musi być dopasowana do docelowej wielkości gada, już w dorosłym stadium.
Temperatura i wilgotność powietrza
Kameleony są zwierzętami ciepłolubnymi, w niewoli potrzebują dużych ilości światła. Konieczne jest wyposażenie terrarium w lampę grzewczą, która zapewni odpowiednią temperaturę powietrza, która powinna wahać się między 28 a 30 stopni w dzień. Nocą kameleony mogą przebywać w temperaturze nie niższej niż 15 stopni celsjusza.
Kameleon – żywienie
W naturalnych warunkach kameleony żywią się owadami, małymi ssakami, ptakami, a nawet mniejszymi od siebie gadami. Nie są zbyt wybredne, próbują zapolować na wszystko. Kameleony wyjątkowo lubują się w świerszczach bananowych, molach woskowych i karaczanach. Warto urozmaicać dietę gadów o owoce takie jak jabłka, gruszki, ale też warzywa i zioła. Produkty podawane zwierzęciu zawsze powinny być świeże, kameleon nie zainteresuje się zwiędłymi liśćmi. Karmienie powinno odbywać się dwa do trzech razy w tygodniu. Kameleony często zapadają na rozmaite choroby, w celu profilaktyki warto suplementować dietę o witaminy i wapń.
Kameleon – nawadnianie
Te unikatowe gady nie potrafią napić się ze zbiornika wodnego czy poidła. Jedynym sposobem na utrzymanie odpowiedniego poziomu nawodnienia gada jest codzienne spryskiwanie roślin w terrarium, ponieważ w naturze kameleon spija krople wody z liści.
Kameleon – najpopularniejsze odmiany
Kameleon jemeński
Dorosły osobnik ma żywozieloną podstawę ciała i żółte paski.
Samice kameleonów jemeńskich rosną na 30 – 35 centymetrów i na pierwszy rzut oka różnią się od samców. Skóra samic w ciąży zyskuje mnóstwo drobnych pomarańczowo-żółtych kropek. Pojawienie się kropek świadczy także o gotowości płciowej samicy do rozrodu.
W przypadku tych gadów dymorfizm płciowy widoczny jest już od momentu wyklucia gada. Samce są dużo większe, rosną nawet do 60 centymetrów długości i w odróżnieniu od samic, na tylnych łapach posiadają ostrogi. Charakterystyczny dla kameleonów kask rośnie samcom nawet do 11 centymetrów długości.
Odpowiednia temperatura dla kameleona jemeńskiego to 23 stopnie w dzień i minimalnie 20 stopni w nocy. Gad powinien posiadać miejsce w terrarium, tak zwaną wyspę grzewczą, gdzie temperatura powinna wynosić 30 stopni.
Wilgotność w terrarium w dzień powinna być utrzymywana na poziomie od 40 do 55%. Nocą zaś należy maksymalnie zwiększyć jej poziom, nawet do 99%. W ciągu dnia poziom wilgotności powietrza w terrarium można uzyskać poprzez spryskiwanie jego wnętrza około trzy razy dziennie. Nocą wymagane już będzie wykorzystanie nawilżacza przeznaczonego do terrarium, tak zwany fogger.
Kameleon lamparci
Najbardziej barwna odmiana kameleonów, występują w kilkunastu zestawieniach kolorystycznych. W ich przypadku dymorfizm płciowy to coś więcej niż różnica w wielkości. Samce występują w innych zestawach kolorów, co samice. Panowie mogą występować w kolorach zielony, niebieskim, pomarańczowym, turkusowym, żółtym, białym i brązowym. Samice natomiast są szare, beżowe lub brązowe.
Wielkością podobna do kameleona jemeńskiego, różnicą jest posiadany przez samów chełm, a nie kask jak w przypadku tego drugiego.
W kwestii odpowiednich warunków dla kameleona lamparciego, wymagane jest mieszane oświetlenie za pomocą świetlówki i żarówki UVB. Czas oświetlania zwierzęcia nie powinien przekraczać 13 godzin w ciągu doby. Temperaturę należy utrzymać w granicy 32 stopni w dzień i około 18 stopni w nocy. Wilgotność natomiast powinna oscylować na poziomie 50%.
Kameleon – koszt żywienia i terrarium
Terrarium dla gada musi mieć minimalne wymiary 50x50x100 centymetrów. Najlepszym wyborem jest terrarium siatkowe, które zapewnia gadowi odpowiednią wymianę powietrza, oraz stanowi ciekawe miejsce do wspinaczki. Aby zapewnić kameleonowi rozrywkę należy zamontować w terrarium półki, liany, hamaki i koniecznie wiszące rośliny.
Do wyścielenia podłoża najlepiej sprawdzą się zwykłe ręczniki papierowe. Niektórzy hodowcy stosują specjalne bioaktywne podłoże, jednak kameleonom zdarza się je zjadać, co może wyrządzić szkody na ich zdrowiu.
Zwierzę, terrarium, wyposażenie i wszystkie niezbędne formalności to koszt około 1500 zł. Do bieżącego kosztu utrzymania na pewno należy doliczyć dość częste wizyty w gabinecie weterynarii, pożywienie i podkład, co w sumie wyniesie nas około 150 zł miesięcznie.
Kameleon – choroby
Gady hodowane w niewoli są bardziej narażone na zwierzęce choroby, co najpewniej jest wynikiem stresu związanego z bliską obecnością człowieka. Te wyjątkowe, delikatne i wrażliwe zwierzęta wymagają naprawdę troskliwej i odpowiedzialnej opieki, raczej nie są odpowiednie dla osób, które nigdy nie miały styczności z gadami. Opieka nad nimi bowiem nie kończy się wraz z wybraniem miejsca na terrarium. Gada trzeba codziennie doglądać, ale bez niepotrzebnej ingerencji. Regularnie karmić i utrzymywać porządek w jego otoczeniu.
Aby zminimalizować ryzyko chorób należy zadbać o prawidłową suplementację diety gada.
Awitaminoza – najczęstsza z dolegliwości wynikająca z niedoboru witamin, jej objawy mogą być przeróżne i zawsze ściśle zależą od witaminy, której aktualnie brakuje w organizmie gada.
Osteodystrofia pokarmowa – spowodowana głównie niedoborem witaminy D, choroba kości prowadząca do ograniczenia ruchowości zwierzęcia aż do całkowitego jego uniemożliwienia. Szanse na uratowanie zwierzęcia są dużo większe, o ile choroba zostanie wykryta dostatecznie szybko.
Niewydolność nerek – doprowadza do niego nieprawidłowe żywienie kameleona, a dokładnie dostarczanie zbyt dużej ilości białka w stosunku do witamin.
Grzybica i trudności w wylince – utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgotności i higieny jest podstawą aby zapobiec tego typu dolegliwościom. Należy zawsze obserwować kameleona podczas przechodzenia wylinki, czasami trzeba pomóc zwierzęciu się jej pozbyć. W przeciwnym wypadku przenoszona stara wylinka może drażnić świeżą skórę i prowadzić do powstania grzybicy.
Pasożyty – kameleony są zwierzętami wszystkożernymi, a podstawą ich diety są owady. W związku z tym kameleony są mocno narażone na zarażenie pasożytami, poprzez spożycie zainfekowanego pokarmu. Zawsze należy zwracać uwagę na pochodzenie owadów przeznaczonych na pokarm i kupować go tylko w sprawdzonych, zaufanych miejscach.
Objawami, które powinny mocno zwrócić uwagę właściciela są apatia, brak apetytu, obniżenie ruchliwości, obrzęk spojówek, drżenie kończyn, wymioty, czy każda znacząca zmiana zachowania. W takiej sytuacji nie należy zwlekać i jak najszybciej udać się do najbliższego gabinetu weterynaryjnego posiadającego wiedzę w zakresie opieki nad zwierzętami egzotycznymi.
Kameleon – zagrożenia
Wszystkie odmiany kameleonów został ujęte w konwencji waszyngtońskiej CITES – Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Jeżeli chodzi o przepisy Unii Europejskiej, kameleony widnieją w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych stworzonej przez Międzynarodową unię ochrony przyrody. Spośród 205 odmian ujętych w Księdze 10 nosi status krytycznie zagrożonych wyginięciem, a aż 43 są gatunkami zagrożonymi.
Kameleon – ciekawostki
- kameleony w sytuacji zagrożenia nabierają powietrza, “nadymają się”, sprawiając wrażenie większych niż w rzeczywistości,
- potrafią imitować kształt liścia, by zmylić ofiarę, to tak zwany mimetyzm,
- kameleony komunikują się ze sobą za pomocą mowy ciała i specyficznych dźwięków, syczą, prychają, wyginają się i naprężają ogon,
- są samotnikami z wyboru, nie warto próbować poznawania ich z innymi zwierzętami,
- ciężarna samica w sytuacji zagrożenia zmienia kolor na czarny, charakterystyczne kropki wciąż jednak pozostają widoczne,
- oko kameleona jest niemal w całości pokryte powieką, która zmienia kolor zgodnie z resztą ciała,
- kameleony widzą światło ultrafioletowe,
- nie słyszą, ale czują otoczenie dzięki drganiom i wibracji,
- kameleon jest zwierzęciem chronionym, po zakupie właściciel zobowiązany jest zarejestrować swojego gada w wydziale ochrony środowiska odpowiednim do swojego miejsca zamieszkania,
- rejestracja musi nastąpić w ciągu 14 dni od zakupu, do jej uzyskania należy przedstawić certyfikat otrzymany od hodowcy, wydany przez powiatowego lekarza weterynarii, który potwierdza autentyczność pochodzenia z hodowli,
- koszt rejestracji kameleona to 26zł,
- na podstawie barwy kameleona można odczytać jego samopoczucie.