Ryś to drapieżny ssak zaliczający się do rodziny kotowatych. Występuje niemal na wszystkich kontynentach, a pierwsza wzmianka na jego temat oraz szczegółowy opis pochodzą z początków XVIII wieku. Co warto wiedzieć o tym wyjątkowym zwierzeciu z charakterystycznymi pędzelkami na uszach? Oto kilka wybranych ciekawostek.
1. Długość ciała dorosłego osobnika może nieznacznie przekraczać 110cm. Masa ciała może wahać się od kilku do trzydziestu kilogramów. Należy pamiętać, że u tych zwierząt występuje dymorfizm płciowy. Samice zawsze są nieco mniejsze od samców.
2. Rysie dą doskonałymi pływakami. W wodzie czują się jak ryby i odznaczają się wyjątkową zwinnością. Są w stanie pokonywać ogromne dystanse.
3. Rysie zaliczają się do zwierząt wędrownych. Każdego dnia są w stanie pokonywać dystanse liczące sobie nawet do kilkudziesięciu kilometrów.
4. Sierść rysia ulega zmianom w zależności od pory roku. Latem i wiosną odznacza się rdzawym kolorem i jest stosunkowo krótka. W okresie poprzedzającym zimę zaczyna się jednak stopniowo zmieniać. Sierść nabiera srebrzysto-szarego koloru i zyskuje na gęstości, dzięki czemu kot jest w stanie przetrwać nawet w najbardziej surowych warunkach, radząc sobie z niskimi temperaturami.
5. Pod wieloma względami ryś w niczym nie różni się od kota domowego. Wspólnym mianownikiem jest oczywiście wypoczynek, który dla obu stron jest absolutnie kluczową kwestią, której nie wolno bagatelizować. Rysie spędzają sporo czasu na słodkiej bezczynności. Na miejsce wypoczynku najczęściej wybierają zalesione tereny, w których jest stosunkowo łatwo się ukryć.
6. Młodymi rysiami zajmują się wyłącznie samice. Maleństwa rodzą się mniej więcej po 70 dniach. W początkowej fazie życia są w pełni uzależnione od matki oraz innych samic. To one zajmują się również pozyskiwaniem niezbędnego pożywienia. Nie dopuszczają one do młodych partnerów. Naukowcy uważają, że wśród tych zwierząt panuje matriarchat, a samice tworzą pewnego rodzaju klany, do których nie będą chciały dopuścić samców.
7. Odznaczają się wybitnym wzrokiem, który pozwala im dostrzec potencjalną ofiarę nawet z odległości sięgającej kilkaset metrów. Niewielką mysz zobaczą z odległości kilkudziesięciu metrów. Tak doskonale rozwinięty zmysł pozwala im przeprowadzać bardzo skuteczne polowania.
8. Rysie w ciągu doby powinny przyjąć maksymalnie do trzech kilogramów mięsa. Oznacza to, że wśród dzikich kotów nie uchodzą za stworzenie jedzące bez umiaru. W przypadku złapania większej zwierzyny, są w stanie się nią żywić przez wiele dni.
9. Samiec prowadzi samotny tryb życia. Nie potrzebuje towarzystwa przedstawicieli swojego gatunku, a do zbliżenia dochodzi tylko w okresie godowym. Nie pomaga samicy w dbaniu o bezpieczeństwo młodych.
10. Rysie z pewnością nie zaliczają się do wspaniałych biegaczy. Potrafią jednak świetnie się wspinać. Podczas polowania zakradają się bezszelestnie do ofiary i atakują dopiero wtedy, gdy znajdą się odpowiednio blisko.
11. Największym wrogiem naturalnym rysia jest człowieka. Mimo obrońców praw zwierząt, kłusownicy bezustannie polują na rysie ze względu na ich piękne i bardzo wartościowe futro.
12. Rysie są najbardziej aktywne w nocy. To wtedy najchętniej polują, bo w ciągu dnia wolą odpoczywać w swoich kryjówkach. Taki tryb życia sprawia, że trudno je wytropić, choć tak de facto bardzo często znajdują się w pobliżu gospodarstw domowych. Zdecydowanie unikają spotkań z człowiekiem i zrobią wszystko, co w ich mocy, by do takiego spotkania nie doszło.
13. Charakterystyczne pędzelki na uszach spełniają taką samą funkcję jak kocie wibrysy. Włoski na uszach są bardzo wyczulone nawet na najmniejszy ruch. Dzięki temu rysie znacznie lepiej radzą sobie w trakcie polowania.
14. Jeszcze kilkaset lat temu rysie zamieszkiwały licznie tereny całej Europy. Populacje zaczęły sukcesywnie zmniejszać się pod wpływem bezwzględnych polowań oraz działalności człowieka. W Polsce od pewnego czasu dokładane są wszelkie starania, aby sukcesywnie odbudować populację tych pięknych zwierząt.
15. W mitologii greckiej oraz nordyckiej ryś jest symbolem duchowego przewodnika. Symbolizuje również tajemnicę i nie sposób się temu dziwić, biorąc pod uwagę jego skryty tryb życia.
16. Rysie są największymi dzikimi kotami zamieszkującymi tereny Europy. Warto jednak dodać, że są również kotami, które można oswoić. Człowiek nie jest w stanie pozbawić rysia wewnętrznego instynktu, aczkolwiek są dowody na to, że ryś może się przywiązać do człowieka i stać się jego najlepszym przyjacielem. Oswojony ryś jest prawdziwym mistrzem niekończącej się zabawy, aczkolwiek niespecjalnie przepada za głaskaniem.
17. Na świecie istnieją cztery gatunki tego wyjątkowego i majestatycznego kota. Rozróżniamy rysia rudego, rysia iberyjskiego, rysia kanadyjskiego i rysia euroazjatyckiego. Największą budową ciała odznacza się ryś euroazjatycki. Z kolei najmniejszą posturą odznacza się ryś rudy.
