Kawka to średniej wielkości ptak należący do rodziny krukowatych. Można go spotkać przede wszystkim na terenie Europy i Azji, aczkolwiek występuje również w zachodniej części Afryki. To wyjątkowo inteligentny ptak, który do perfekcji opanował funkcjonowanie na terenach zurbanizowanych. Bardzo często błędnie uznawany jest za gawrona lub kruka. W wielu kręgach uznawany jest również za bezwzględnego szkodnika, z którym należy walczyć. Co warto o nim wiedzieć? Oto 25 ciekawostek na temat kawki.
1. Kawka jest ptakiem zaliczanym do średniej wielkości ptaków. Odznacza się czarno-szarym ubarwieniem. Czasami można odnieść wrażenie, że spód ciała oraz głowa w dolnych partiach mają srebrzysty kolor. Na czubku z kolei zawsze dominuje czarny kolor, co z kolei sprawia wrażenie, jak gdyby ptak nosił ciemną czapkę.
2. Średnia długość ciała dorosłego osobnika może liczyć sobie nawet ponad 30 centymetrów. Odnotowano jednak osobniki nieco większe, bo liczące sobie niespełna 40 centymetrów. Kawka posiada krótkie nogi oraz niezwykle mocny dziób.
3. Kawka jest zwierzęciem stadnym. Uwielbia towarzystwo innych kawek, aczkolwiek bardzo często przebywa także wśród gawronów. Takie mieszane stada najczęściej można zaobserwować w okresie jesienno-zimowym. Jest niezwykle towarzyska i dba o bezpieczeństwo pozostałych kawek.
4. Kawki są niezwykle oddane i lojalne wobec osobników należących do tego samego stada. W obliczu zagrożenia lub ataku na inną kawkę są w stanie zmobilizować siły i zrobić wszystko, co w ich mocy, by udzielić pomocy. Najpierw będą próbowały odstraszyć wroga za pomocą irytujących dźwięków, a jeżeli to nie przyniesie pożądanego skutku, to zdobędą się na zmasowany atak.
5. W stadzie kawek obowiązuje bardzo jasno określona hierarchia. Dochodzi do tak zwanych awansów. Warto dodać, że samiec znajdujący się na niskim szczeblu nie będzie mógł się związać z samicą znajdującą się nieco wyżej w hierarchii. Hierarchie są zorganizowane i dana samica zajmująca określone miejsce będzie mogła związać się z partnerem, który zajmuje identyczną pozycję w stadzie po stronie męskiej.
6. Przestrzega się, aby nigdy nie zabierać małych kawek, nawet jeżeli wydaje nam się, że są opuszczone i potrzebują opieki. Takie kawki po wypuszczeniu nie będą miały wstępu do stada, a w najlepszym wypadku będą zajmowały najniższą pozycję w hierarchii. Warto także dodać, że maluchy, które wypadły z gniazda i tak są dokarmiane przez rodziców.
7. Dieta żywieniowa kawek jest dosyć mocno zróżnicowana. Bardzo chętnie sięgają po nasiona i ziarna zbóż, aczkolwiek nie pogardzą również larwami owadów i samymi owadami. Z braku laku będą poszukiwały gniazd z małymi pisklętami i bez skrupułów je zjedzą. Uważa się, że są wszystkożerne.
8. W naturalnym środowisku gniazda tworzone są w dziuplach oraz szczelinach skał. Na terenach zurbanizowanych gniazda są tworzone w przerwach dylatacyjnych oraz przewodach wentylacyjnych i kominowych.
9. Europejskie kawki najchętniej składają jaja w okolicy kwietnia. Te żyjące na terenie Azji składają jaja w maju. Najczęściej samica składa od czterech do siedmiu jaj, a samo wysiadywanie trwa nieco ponad dwa tygodnie.
10. W początkowej fazie życia małe kawki są w pełni uzależnione od rodziców. Nie opuszczają gniazda przez ponad miesiąc i to rodzice zajmują się pozyskiwaniem pożywienia. Po upływie tego czasu wylatują z gniazda, aczkolwiek znajdują się pod pieczą mamy jeszcze przez kilka tygodni.
11. Kawka od wielu lat znajduje się w kulturze. W pewnych kręgach uznawana jest za symbol chciwości i przebiegłości. Zgoła inaczej jest postrzegana w Walii. Mieszkańcy tego pięknego kraju uważają kawki za święte zwierzęta, ponieważ najczęściej tworzyły swojego gniazda na kościelnych wieżach.
12. Kawki są niezwykle skutecznymi myśliwymi. Potrafią polować na swoje ofiary w locie. Zaobserwowano bardzo wiele przypadków kawek, które atakowały szybko i bez najmniejszego ostrzeżenia znacznie mniejsze ptaki, a nawet nietoperze.
13. Kawki bardzo szybko uczą się nowych sztuczek. Zaliczają się do ptaków, które podobnie jak wiele papug, potrafią imitować zasłyszane dźwięki. Z łatwością uczą się wobec tego ludzkiej mowy, choć tak naprawdę nie mają zielonego pojęcia, co powtarzają.
14. Pierwsze obszerne opisy kawki zostały zapisane w obszernym dziele szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza. Miało to miejsce w 1758 roku. Do tej pory nikt inny nie poświęcił kawce tyle czasu.
15. Kawki do perfekcji opanowały komunikowanie się w stadzie. Potrafią wydawać z siebie szereg zróżnicowanych dźwięków. Niektóre z nich są standardową „pogawędką”. Kiedy kawka wydaje z siebie nieco wydłużone i zachrypnięte dźwięki, wówczas ostrzega resztę stada przed potencjalnym niebezpieczeństwem.
16. Wśród kawek istnieje pewnego rodzaju dymorfizm płciowy. Samiec jest nieco większy od samicy. Różnice występują również w upierzeniu, a raczej w jego połysku. Upierzenie samca odznacza się znacznie większym połyskiem, co można zaobserwować szczególnie w promieniach słonecznych.
17. Kawki zaliczają się do ptaków długowiecznych. Te żyjące w niewoli są w stanie dożyć nawet 40 lat. Niestety znacznie krócej żyją ptaki występujące na terenach zurbanizowanych. Zagrożeniem jest oczywiście działalność człowieka oraz regularne niszczenie gniazd znajdujących się w mieszkalnych budynkach.
18. Dosyć często można spotkać się z kawkami posiadającymi gdzieniegdzie białe piórka. Taki stan rzeczy uwarunkowany jest kwestiami genetycznymi. W przypadku takich barwnych kawek zabrakło odpowiedniej ilości czarnego barwnika.
19. Kawki odznaczają się bardzo jasną tęczówką. Taki kolor pojawia się jednak z wiekiem. Początkowo każda kawka posiada ciemne oczy.
20. Kawki są niezwykle romantycznymi ptakami. Są monogamiczne, co oznacza, że łączą się ze sobą na całe życie. Ich związek opiera się na partnerstwie. Rodzice wspólnie zajmują się potomstwem, dzieląc się obowiązkami po równo.
21. Choć gatunek nie jest zagrożony wyginięciem, to jednak w Polsce kawki znajdują się pod ścisłą ochroną.
22. Istnieją dowody na to, że kawki z łatwością można oswoić. Te przebywające w towarzystwie człowieka, bardzo szybko zaczynają się przywiązywać. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że kawki żyjące w hodowli lub niewoli, nie będą w stanie przystosować się do życia na wolności.
23. Kawki zaliczają się do ptaków o niebywale dobrze rozwiniętych możliwościach adaptacyjnych.
24. Większość kawek spędza cały rok w jednym miejscu. Wyjątkiem są kawki mieszkające na terenach północnych. Takie osobniki będą poszukiwały cieplejszych terenów, które pozwolą im przetrwać okres zimy. Wrócą jednak do domu, gdy tylko zrobi się nieco cieplej.
25. Utarło się przekonanie, że to sroki mają wielką słabość do błyszczących przedmiotów. Pod tym względem kawki wykazują podobną fascynację. Kawki również zwracają uwagę na niewielkie błyszczące przedmioty i dlatego w wielu kulturach są postrzegane jako cwani złodzieje, których należy się wystrzegać.