Kury towarzyszą człowiekowi od kilku tysięcy lat i zaliczają się do grona najpopularniejszych zwierząt hodowlanych. Spotkamy się z nimi niemal na każdej działce czy wiejskim podwórku. Coraz częściej ozdobne kurki pojawiają się przy willach budowanych na terenach podmiejskich. Kury teoretycznie znamy doskonale, choć w rzeczywistości mogą nas one zaskoczyć licznymi ciekawostkami. Jakimi?
1. Kury to zwierzęta bardzo mądre, posługujące się własnym językiem oraz obdarzone doskonałą pamięcią.
2. Kury są dobrymi matkami, które jeszcze przed wykluciem się piskląt z jaj często do nich gdaczą. Małe pisklaki są z kolei otoczone troskliwą opieką, a kury uczą je najważniejszych rzeczy (m.in. tego, jakich pokarmów unikać).
3. Kury wysiadujące jajka bardzo często je obracają (nawet do 50 razy dziennie). Ma to proste wyjaśnienie — kwoka, obracając jajko, upewnia się, że jest ono dobrze i równomiernie ogrzane.
4. Kurze serce bije bardzo szybko — znacznie szybciej niż serce człowieka. W ciągu minuty serce człowieka uderza 100 razy, kury — od 220 do 360.
5. Za przodka kury domowej uznaje się bankiwa, zamieszkujący pierwotnie tereny Indii i Malezji, oraz kura siwego — gatunku zagrożonego wyginięciem, z którym można się spotkać tylko na Półwyspie Indyjskim.
6. Udomowienie kury to proces, który rozpoczął się najprawdopodobniej jeszcze w epoce kamienia. Zdaniem wielu naukowców pierwsze kury domowe pojawiły się około 6 tysięcy lat p.n.e. w południowych Chinach, Tajlandii oraz w Indiach. Od tej pory kura powoli zaczyna być traktowana jako jedno z głównych źródeł pożywienia.
7. Kolejna ciekawostka o kurach: wraz z rozwojem ludzkości pojawiły się wielkie hodowle kur. Tu ptaki te dzielone są na kury nioski (których głównym zadaniem jest znoszenie jajek) oraz na brojlery — kury hodowane wyłącznie na mięso.
8. Zdaniem wielu archeologów, pierwotnie kury były traktowane jako zwierzęta święte lub przynoszące szczęście. Dowodem na wyjątkowe znaczenie tych ptaków są liczne pochówki z terenu Azji Południowo-Wschodniej, gdzie w grobach ludzkich odkrywano również szkielety kur.
9. Do najważniejszych ras polskich kur zaliczają się:
– zielononóżka kuropatwiana (znana też jako kura galicyjska), wyhodowana pod koniec XIX wieku na terenie Polski południowo-wschodniej;
– żółtonóżka kuropatwiana, powstała przez skrzyżowanie kuropatwy z kogutem z New Hampshire;
– Polbar — rasa stworzona w 1948 roku w wyniku skrzyżowania zielononóżki kuropatwianej z kogutem Plymouth Rock.
10. Kury w hodowlach żyją bardzo krótko (brojlery ok. 6 tygodni, a nioski do 1,5, roku), jednak długość ich życia na wolności znacznie się wydłuża. Średnio kura żyje 10 lat, choć rekordzistka dożyła 16 lat.
11. Koguty muszą postarać się o zdobycie partnerki, dlatego też wykonują widowiskowe i dość skomplikowane tańce godowe. Dla kur przy wyborze partnera najważniejszy jest jednak grzebień koguta — a dokładniej jego wielkość i kolor (im większy i jaśniejszy grzebień, tym większe szanse koguta).
12. Kury opanowały do perfekcji sztukę komunikowania się ze sobą. Ich język składa się z około 30 dźwięków o różnym znaczeniu. Dzięki temu kury mogą nawoływać się, ostrzegać przed zagrożeniem, a nawet informować inne kury o tym, jak się czują.
13. Kury są w stanie śnić, a badania naukowe potwierdzają, że u zwierząt tych występuje faza snu REM. Co więcej, kury mogą mieć zarówno bardzo przyjemne sny, jak i senne koszmary.
14. W kurzych stadkach dość szybko powstaje ścisła hierarchia społeczna. O tym, które kury są najważniejsze w grupie, można się przekonać w porze posiłków. Im ważniejszą rolę dana kura pełni w swym stadzie, tym prędzej dostanie się do pokarmu. Gdy naturalny porządek zostaje zaburzony (a tak dzieje się na wielkich fermach), kury zaczynają zachowywać się agresywnie.
15. Kury mogą się okazać niezwykle ciekawymi ptakami dla tych osób, które są zafascynowane dinozaurami. Zwierzęta te uznawane są za najbliższych żyjących krewnych tyranozaurów, żyjących w późnej kredzie w Azji oraz Ameryce Północnej.
16. Kury się nie pocą, a ich skóra pozbawiona jest gruczołów potowych. Mimo to ptaki te są w stanie regulować temperaturę ciała. Robią to poprzez szerokie otwarcie dzioba i intensywne dyszenie, dzięki czemu mogą oddać nadmiar ciepła.
17. Kurzy dziób jest bardzo wrażliwy na ból, dlatego też kury szukające pożywienia najpierw rozkopują ziemię pazurami, a dopiero potem zaczynają dziobać. Za pomocą dzioba kura ocenia jednocześnie jakość podawanej jej paszy.
18. Kura ma świetny słuch i wzrok (widzi pod kątem 300 stopni). Co z węchem? Zdaniem wielu badaczy kury nie posiadają tego zmysłu, choć wiadomo, że na zapach krwi reagują stresem.
19. Kury żyjące na wolności znoszą do 15 jaj rocznie. Nioski w hodowlach w ciągu roku znoszą około 300 jaj, co przekłada się na długość i jakość życia tych zwierząt na farmach przemysłowych.
20. Kury domowe są uznawane za najliczniejszy gatunek ptaków na świecie. Światowa populacja tych zwierząt szacowana jest na 25 miliardów osobników.
