Wilki to gatunek drapieżnych zwierząt z rodziny psowatych, które zamieszkują głównie lasy i tereny bagienne, ale również góry Europy, Azji oraz Ameryki Północnej.
Przez dekady na stałe zadomowiły się w kulturze masowej, będąc symbolami zagrożenia, zła i mrocznych sił. Tymczasem te żyjące w dość dużych grupach zwierzęta można spotkać niezwykle rzadko, ponieważ na ogół unikają kontaktu z ludźmi.
Co warto o nich wiedzieć? Poniżej znajdują się wybrane ciekawostki na temat wilków.
1. Wilki mają skłonności terytorialne. Zwykle jedna wataha zajmuje terytorium mające od stu do trzystu kilometrów kwadratowych.
2. Zdarzają się sytuację, w których dwie konkurujące ze sobą watahy zajmują jedno terytorium.
3. Wilki są w stanie w ciągu doby pokonać dystans kilkudziesięciu kilometrów. Jeśli jednak samiec szuka partnerki, to w ciągu dwóch tygodni jest w stanie pokonać dystans około sześciuset kilometrów.
4. Stada wilków mogą liczyć nawet do dwudziestu osobników, ale zazwyczaj są znacznie mniejsze i składają się głównie z członków rodziny.
5. W watasze wilków panuje ściśle określona hierarchizacja.
6. Wilki komunikują się ze sobą za pomocą dźwięków, odchodów oraz feromonów.
7. Wilki są drapieżnikami, które odżywiają się przede wszystkim mięsem upolowanych w lasach zwierząt. Należą do nich na przykład sarny, jelenie i dziki. Przepadają za rybami, a w skrajnych sytuacjach jedzą również padlinę.
8. Zdarza się, że wilki zbierają się w większe stado, aby razem upolować większą zwierzynę.
9. Wilki rzadko atakują zwierzęta hodowlane. Zdarza się to tylko wtedy, kiedy nie są w stanie same upolować zwierząt w lesie lub wtedy, kiedy karmią młode.
10. Wilki znajdują się pod ochroną gatunkową. W dawnych czasach ich populacja była znacznie liczniejsza, ale działalność człowieka znacząco ją zredukowała.
11. W średniowieczu wilki były utożsamiane ze złem i mrocznymi siłami, dlatego w tych czasach wytępiono je w Skandynawii, Wielkiej Brytanii czy też Holandii.
12. Na dzień dzisiejszy najwięcej wilków żyje w Kanadzie oraz Rosji. W pierwszym z tych państw ich populacja to mniej więcej pięćdziesiąt tysięcy osobników, a w drugim około trzydziestu tysięcy.
13. Wilki żyły na Ziemi już miliony lat temu. Wiele gatunków nie przetrwało jednak epoki lodowcowej.
14. Samiec wilka może być większy od samicy nawet od dwadzieścia pięć procent. Mają około stu trzydziestu centymetrów długości bez ogona.
15. Na grzbietowej części ogona wilka znajduje się tak zwany gruczoł fiołkowy, który ma niebiesko-czarny kolor. Naukowcy nie mają jednak potwierdzonych informacji na temat tego, jaka jest jego rola.
16. Sierść wilków jest długa i szorstka. Pojedyncze pasma mogą mieć nawet kilkanaście centymetrów długości.
17. Młode wilki mają dwadzieścia osiem zębów mlecznych, a z kolei dorosłe osobniki mają czterdzieści dwa zęby.
18. Po ukończeniu dziesiątego roku życia przez wilka jego kły zaczynają się stopniowo ścierać. Często w tym wieku wilki mają również ubytki w uzębieniu ze względu na wcześniejsze polowania i walki. Zdarza się, że starszy osobnik nie jest już w stanie pobierać pokarmu i kończy się to jego śmiercią głodową.
19. Przełyk wilków jest bardzo elastyczny, dlatego są one w stanie połykać nawet bardzo duże kawałki mięsa.
20. Żołądek wilka ma pojemność około dziewięciu litrów. Biorąc pod uwagę wielkość całego zwierzęcia, jest to bardzo dużo.
21. W warunkach naturalnych wilki żyją średnio od dwunastu do szesnastu lat. W niewoli zdarzały się jednak przypadki wilków, które dożyły dwudziestego roku życia.
22. Wilki uzyskują płodność w drugim lub trzecim roku życia i pozostaje zdolne do rozrodu nawet przez osiem lat. Wśród samców okres ten może być jeszcze dłuższy.
23. Wadera to oficjalna nazwa samicy wilka.
24. Wadery szczenią się w norach lub na ziemi, ale wówczas potrzebują dobrze osłoniętych legowisk. W jednym miocie najczęściej rodzi się od czterech do siedmiu szczeniąt.
25. Młode wilki rodzą się ślepe i przez jakiś czas wymagają stałej temperatury otoczenia. Oczy otwierają dopiero mniej więcej po dwóch tygodniach, a na tym etapie są karmione wyłącznie mlekiem matki, która nie opuszcza ich na krok.
26. Kiedy młode wilki podrosną, całe stado zajmuje się karmieniem ich lekko przeżutym, a czasem nadtrawionym pokarmem. W ten sposób stopniowo uczą się jedzenia mięsa.
27. Młode wilki zaczynają polować razem z dorosłymi osobnikami dopiero po naturalnej zmianie uzębienia. Śmiertelność wśród młodych osobników do tego momentu jest bardzo wysoka i czasem wynosi nawet ponad osiemdziesiąt procent.
28. Jeśli zauważymy w lesie ślady wilka, to wcale nie oznacza, że znajduje się tam jeden osobnik. Wataha zmierzająca w jednym kierunku porusza się dokładnie tropem pierwszego wilka.
29. Wyróżnia się aż trzydzieści osiem podgatunków wilków, ale najsłynniejszym i najpowszechniejszym z nich jest wilk euroazjatycki.
30. Wilki mają niesamowity węch. Potrafią wyczuć ofiarę z odległości kilku kilometrów i rozpoznać nie tylko, jakie to zwierzę, ale również w jakiej jest kondycji.
31. Wilki są bardzo inteligentne. Wiedzą, że ich ofiary są szybsze podczas ucieczki pod górę, dlatego starają się je zapędzać w dół.
32. Po polowaniu wilki zjadają praktycznie całą swoją ofiarę z wyjątkiem zawartości żołądka.
33. Podczas jednej uczty wilk jest w stanie zjeść około dziesięciu kilogramów mięsa. Wówczas zawartość jego żołądka stanowi nawet jedną czwartą masy jego ciała.
34. Wilki są w stanie głodować wiele dni, jeśli jednak upolują za dużą ofiarę, to zakopują część mięsa w ściółce, aby mieć zapas na później.
35. Wilki są genetycznie powiązane ze wszystkimi psami. Udomowienie psów nastąpiło między XV a VIII wiekiem przed naszą erą.
36. W wielu krajach prowadzi się aktualnie reintrodukcję wilka. Dotyczy to miejsc, z których został wytępiony. Dzieje się tak, ponieważ ludzie są dziś świadomi tego, jak ważny jest w każdym ekosystemie, w którym kiedyś naturalnie występował.
37. Na świecie istnieją ludzie cierpiący na lykantropię, czyli przeświadczenie o tym, że w każdej chwili mogą zamienić się w wilka.
38. Wbrew krzywdzącym mitom wilki nie należą do zwierząt agresywnych. W rzeczywistości są nie tylko inteligentne, ale również bardzo towarzyskie.
39. Rude wilki wyróżniają się dzięki innymi upodobaniom żywieniowym. Zdecydowanie częściej polują na mniejsze zwierzęta, takie jak króliki, a nawet owady. Zdarza im się również jeść jagody.
40. Największym wrogiem naturalnym wilka jest człowiek. Poza ludźmi nie muszą się niczego szczególnie obawiać.
41. Do chorób, które najczęściej dopadają wilki, należą borelioza, wścieklizna, nicień sercowy czy też parwowirus psów.
42. Wilki są bardzo lojalne i oddane swojemu stadu. Zdarzały się przypadki, w których były w stanie poświęcić własne życie, aby chronić inne osobniki.
43. Wilki doskonale słyszą z dużych odległości. Ich słuch jest dwadzieścia razy lepszy niż słuch człowieka.
44. Wilki są bardzo stałe w uczuciach. Para pozostaje ze sobą do końca życia.
45. Zimowe futro wilków jest bardzo grube, dzięki czemu są one w stanie przetrwać nawet w bardzo trudnych warunkach.
46. Wilki toczą psychologiczną walkę w celu ustalenia hierarchii w stadzie. Na czele grupy zawsze staje samiec alfa.
47. Wilki posiadają sporo gruczołów zapachowych, które znajdują się między innymi na genitaliach, u nasady ogona, przy oczach, na skórze oraz między zębami.
48. Wilki porozumiewają się za pomocą szeregu różnych dźwięków, takich jak szczekanie, piski, warczenie czy wycie.
49. Wycie wilka oznacza przyjazne nastawienie nawet do przedstawicieli innych gatunków.
50. Szczekanie wilków jest krótsze od szczekania psów, ale wilki mające do czynienia z psami bardzo szybko uczą się szczekać w taki sam sposób, jak ich udomowieni kuzyni.
51. Mowa ciała wilków jest bardzo ciekawa. Jeśli wilk stoi sztywno na nogach, ma postawione uszy i nastroszoną sierść, oznacza to dominację. Jeśli uszy przylegają do głowy, a ogon jest schowany między nogami, to znaczy, że wilk się boi. Z kolei energiczne machanie ogonem, podobnie jak u psów, oznacza radość.
52. Wilk polarny jest jednym z największych podgatunków wilka szarego. Na tle innych wilków wyróżnia się również dzięki białej sierści.
53. Najmniejszym z wilków występujących w Ameryce jest tak zwany wilk meksykański, który zwykle waży około trzydziestu kilogramów. Jest to gatunek krytycznie zagrożony całkowitym wyginięciem.
54. Wilczak czechosłowacki to rasa psów, która powstała w wyniku skrzyżowania wilka europejskiego z owczarkiem niemieckim.
55. Wilki są skłonne zaatakować człowieka, ale do takich sytuacji dochodzi tylko wtedy, kiedy czują się osaczone i zagrożone.
56. Zazwyczaj wilki unikają kontaktu człowieka, ponieważ się go boją. W historii odnotowano tylko kilka przypadków, w których wilki uznały człowieka za naturalną ofiarę i usiłowały go zaatakować. Wyjątkiem pod tym względem są wilki chore na wściekliznę, które mogą dokonywać serii nietypowych dla tych zwierząt ataków aż do momentu swojej śmierci w wyniku choroby.
57. Zupełnie nieuzasadniony strach człowieka przed wilkiem okazał się największą katastrofą dla tego gatunku. Gdyby ludzie wiedzieli, że nie muszą bać się wilków, z pewnością populacja wilków byłaby znacznie większa.
58. Polowania na wilki rozpoczęły się już w czasach średniowiecznych, kiedy wilki podchodziły do gospodarstw, a nawet zjadały niepochowane zwłoki. Później zaczęto cenić je ze względu na grube futra, które były wykorzystywane w przemyśle futrzarskim.
59. W Azji polowania na wilki odbywają się do dzisiaj w zupełnie nietypowy sposób. Do polowania wykorzystuje się orły przednie, które są niezwykle szybkie i jednym uderzeniem w głowę są w stanie zabić dorosłego wilka.
60. Wilki mają symboliczne znaczenie i występują w kulturach bardzo wielu krajów. W chrześcijaństwie jego obraz był zawsze zdecydowanie negatywny, ale w kulturach animistycznych kły wilka stanowiły cenne amulety. Pozytywny wizerunek wilka przedstawia również historia o Remusie i Romulusie, czyli legendarnych założycielach Rzymu, którzy zostali wychowani przez wilczycę.