Kto z nas nie zachwycił się widokiem sarny, przemykającej zwinnie przez leśną polanę? Te urocze zwierzęta, choć pozornie dobrze znane, kryją w sobie wiele fascynujących sekretów. Dziś zabiorę Was w podróż przez 25 niezwykłych ciekawostek o sarnach, które sprawią, że spojrzycie na te leśne zwierzęta zupełnie inaczej.
1. Sarna czy kozioł?
Zacznijmy od małego zamieszania językowego. Czy wiecie, że „sarna” to tak naprawdę samica sarny? Samiec to kozioł, a młode to koźlę. Mimo to potocznie nazywamy sarną cały gatunek. To trochę tak, jakbyśmy mówili „krowa” na byka!
2. Mistrzyni kamuflażu
Sarna ma niezwykłą zdolność wtapiania się w otoczenie. Jej brązowo-ruda sierść idealnie komponuje się z leśnym poszyciem, a charakterystyczne białe plamy na zadzie, zwane „lustrem”, rozpraszają sylwetkę, czyniąc ją trudniejszą do wypatrzenia dla drapieżników.
3. Skoczek z olimpijskim potencjałem
Gdyby istniały olimpiady dla zwierząt, sarna z pewnością mogłaby walczyć o złoto w skoku wzwyż. Te niepozorne stworzenia potrafią przeskoczyć przeszkody o wysokości nawet do 2 metrów!
4. Wegetarianizm
Menu sarny to prawdziwa uczta dla wegetarian. Te zwierzęta są tak wybredne, że zjadają tylko najbardziej pożywne części roślin. Wybierają młode pędy, pączki i liście, zostawiając resztę mniej wymagającym zwierzętom.
5. Nocny marek z dziennym trybem życia
Wbrew pozorom, sarny są aktywne zarówno w dzień, jak i w nocy. Ich wzrok jest przystosowany do widzenia w słabym świetle, co pozwala im żerować o zmierzchu i świcie.
6. Sarnie zmysły
Ich zmysły są tak wyostrzone, że zawstydziłyby niejednego detektywa. Słuch? Potrafią usłyszeć szelest liścia z odległości 300 metrów. Węch? Wyczują zapach człowieka nawet kilka godzin po jego przejściu. A wzrok? Mają pole widzenia prawie 310 stopni, co oznacza, że widzą niemal wszystko dookoła siebie, nie ruszając głową.
7. Sarnie kamuflaże
Ich futro zmienia kolor w zależności od pory roku. Latem noszą rudawo-brązową sierść, idealnie wtapiające się w leśne tło. Zimą przywdziewają szaro-brązowe „płaszcze”, które pozwalają im ukryć się wśród bezlistnych drzew.
8. Samotniczki z wyboru
Myślicie, że sarny żyją w stadach? Nic bardziej mylnego! Te zwierzęta to prawdziwe indywidualistki. Większość roku spędzają samotnie lub w małych grupkach rodzinnych. Tylko zimą, gdy jedzenia jest mało, łączą siły i tworzą większe grupy.
9. Miłosne życie saren
W okresie godowym, który przypada na lipiec i sierpień, kozły rywalizują o względy samic, urządzając prawdziwe turnieje. Ich „oręż” to poroże, którym walczą, odpychając rywali.
10. Ciąża z opóźnionym zapłonem
A teraz ciekawostka, która wprawiłaby w osłupienie niejednego ginekologa. U saren występuje zjawisko ciąży przedłużonej. Co to oznacza? Otóż zapłodnione jajo może „przeczekać” w stanie uśpienia nawet kilka miesięcy, zanim zacznie się rozwijać. Dzięki temu młode rodzą się wiosną, gdy warunki są najkorzystniejsze. Sprytne, prawda?
11. Zamaskowane młode
Małe sarny, czyli koźlęta przez pierwsze tygodnie życia większość czasu spędzają ukryte w wysokiej trawie, podczas gdy ich mama żeruje w pobliżu. Są tak dobrze zamaskowane, że można niemal na nie nadepnąć, nie zauważając ich.
12. Sarni język – więcej niż beczenie
Myślicie, że sarny tylko beczą? Nic z tych rzeczy! Te zwierzęta mają bogaty repertuar dźwięków, od wysokich gwizdów alarmowych, przez ciche pomruki, aż po charakterystyczne „szczekanie” w okresie godowym.
13. Sarnie menu
Ich dieta zmienia się wraz z porami roku. Wiosną delektują się młodymi pędami i pączkami, latem zajadają się soczystymi liśćmi i ziołami, jesienią nie gardzą grzybami i owocami leśnymi, a zimą… cóż, zimą muszą zadowolić się korą drzew i suchymi źdźbłami traw.
14. Maturalne place zabaw
Często można zauważyć wytarte miejsca na korze drzew, gdzie kozły ocierają swoje poroże. To nie tylko sposób na pozbycie się starej skóry z rogów, ale też świetny trening mięśni szyi.
15. Nieomylna nawigacja
Sarny to mistrzowie orientacji w terenie. Potrafią bezbłędnie odnaleźć drogę do swoich ulubionych żerowisk, nawet jeśli dzieli je od nich kilka kilometrów gęstego lasu.
16. Kąpiele błotne
Myślicie, że tylko dziki lubią taplać się w błocie? Sarny też nie gardzą taką przyjemnością! Kąpiele błotne pomagają im ochłodzić się w upalne dni i pozbyć się pasożytów.
17. Sprint przez las
Potrafią osiągnąć prędkość do 70 km/h na krótkich dystansach.
18. Sarnie poroże
Kozły, zrzucając co roku swoje poroże, nieświadomie tworzą leśne dzieła sztuki. Te naturalne „rzeźby” są nie tylko ozdobą lasu, ale też cennym źródłem minerałów dla innych zwierząt.
19. Minimalizm w leśnym stylu
Sarny to prawdziwi mistrzowie minimalizmu. Ich legowiska, zwane barłogami, to nic innego jak płytkie zagłębienia w ziemi, często ukryte w gęstej roślinności. Sarny zadowalają się tym, co natura im oferuje – miękkim mchem czy suchymi liśćmi.
20. Sarni „taniec” godowy
Okres godowy u saren to prawdziwy spektakl. Kozły wykonują skomplikowane sekwencje ruchów wokół samic. Kręcą się w kółko, podrygują, stają dęba – wszystko po to, by zaimponować wybranej samicy.
21. Lustro
Pamiętacie o białych plamach na zadzie sarny, zwanych lustrem? To nie tylko modny dodatek do leśnej garderoby. Gdy sarna jest zaniepokojona, stroszy sierść na zadzie, powiększając tym samym białą plamę. To sygnał ostrzegawczy dla innych saren. W
22. Zaznaczanie terenu
Sarny mają swój własny system komunikacji dalekiego zasięgu. Ich mocz i kał zawierają substancje zapachowe, które niosą różne informacje – od gotowości do godów po oznaczenie terytorium.
23. Lizanie
Sarny dbają o swój wygląd nie gorzej niż niejedna gwiazda Hollywood. Regularnie czyszczą swoje futro, używając języka jako szczotki. Co ciekawe, ich ślina ma właściwości antyseptyczne, co pomaga w gojeniu się ran.
24. Codzienne spacery
Sarny to prawdziwi miłośnicy ruchu. Codziennie przemierzają kilka kilometrów w poszukiwaniu pożywienia i wody. Nie robią tego jednak po linii prostej – ich trasa przypomina raczej skomplikowany labirynt.
